Şiirin ve Romanın Kozasına Ayna Tutmak: Onur Ubay’la İki Kitabına Dair
Burak Tokcan: 2018 tarihli ilk şiir kitabınız “Ayna Meclisi”, geçtiğimiz yıl ikinci baskısıyla okura ulaştı. Yeni baskıyı yeni bir rüzgâr olarak mı tasarladınız?
Onur Ubay: “Ayna Meclisi” benim ilk göz ağrım, ilk heyecanım. İstedim ki ilk baskısı tükenince unutulup kalmasın bir köşede; benimle beraber nefes almaya devam etsin, ben var oldukça o da var olsun. İşte bu yüzden, hayatta olduğum sürece onu da ayakta tutacağım. Ben öldükten sonra ise akıbeti kendi başarısına bağlı elbet.
Burak Tokcan: İlk şiirlerinizin yayımlanması ile ilk kitabınız arasında 10 yılı aşan bir köprü var. Yüzümdeki kuyuda aradım / zamanın kırık aynasını dizelerinizle bu köprüyü tanımlayabilir miyiz?
Onur Ubay: Bu dizelerin de vurguladığı gibi, şiir bir arayış. İnsan evvela kendinden başlıyor aramaya. Neyi aradığını, neden aradığını ise çok sonra, zamanın kırık aynasında kendiyle yüzleşince öğreniyor. Benim bu arayışım da uzun sürdü açıkçası; fakat ne aradığımı, neden aradığımı biliyorum artık. İşte bu sancının ürünüdür ilk kitabım. Peki, bitti mi arayışım? Hayır, o sadece bir basamak. Aramaya devam…
Burak Tokcan: Kuşlar öğretir / uçurtma uçurmayı / yetim çocuklara ya da gözlerin / hayata geç kalmış vapurların telaşı dizelerinde yaşamla iç içe gelişen anlatı, kitabınızın genelinde de dikkat çekiyor. Bir sonraki yapıtınızın izleği de bu lirik çerçevede mi biçimlenecek?
Onur Ubay: Lirik anlatım benim şiir anlayışımın yapı taşı. Böyle bir yapı taşı kullanıyorsanız yaşamla iç içe gelişen bir imge dünyası da kaçınılmaz oluyor. Dizelerimi hep yaşamdan toplamaya çalışıyorum. Benim kavgam hayatla! Bir sonraki şiir kitabımı henüz tamamlamamış olsam da büyük oranda yine aynı izlek üzerinde devam ediyorum. Bakalım neler sığdırabileceğim o çerçeveye.
yenilgi
aşk kalbime yansıyan bir düş
böyle anlattım içimdeki seni
dalgalara konuşsam dağılır sis
uçurum başlar gözlerinde
oysa bilirim; suya fırlatılan taştan
başka, kim okşar denizin tenini
yağmuru sordular, dedim ki
gökyüzünün toprağa dokunması
güneşi sordular, dedim ki
gönlümün uykudan uyanması
gökkuşağını sordular, dedim ki
ışığın kalbimde kırılması
seni sordular, dedim ki
damlanın tüm denize yayılması
adın bitmeyen bir kitapmış içimde
okudukça öğrendim yenilmeyi
Burak Tokcan: İlk romanınız “Kozaların Uykusu” ise yaşadığınız Akdeniz coğrafyasından izler taşıyor. Şiirden sonra romana da yönelmenizin öyküsünü anlatır mısınız?
Onur Ubay: Bana şiir mi, roman mı diye sorsanız ille de şiir derim. Şiir, tüm yazın sanatının temeli olduğu gibi, benim de temelim sanırım. Ne kadar başardığım tartışılabilir; ama romanda da bu şiirsel dili ve üslubu devam ettirmeye çalışıyorum. Romanımın var oluşuna gelince, o hep sol yanımdaydı; küçüklüğümden beri karşı konulamaz bir çekim vardı bende ona karşı. Bir gün, şiirle paylaştığım dertlerimi onunla da paylaşmayı istedim. Hâliyle yine kendimden, kendi coğrafyamdan yola çıktım ve iyi bir dost kazandım.
Burak Tokcan: Şiir ve romanın kaleminizdeki etkileşimini nasıl yorumlarsınız?
Onur Ubay: Şiir ve roman, aynı denize dökülen iki ayrı nehir gibi bende. Aynı yolları kat etmeseler de benzer yolları aşarak dökülüyorlar o denize. İkisinin de kaygıları, amacı ortak. Yani önünde sonunda bir noktada birleşiyorlar; ondan sonra ayır ayırabilirsen. Ufukta şiir varsa, terkisinde roman hep olacak; yeter ki bir denizimiz olsun.
…
“Yadırgadığı sadece insanlar değildi elbet. Her şey yabancıydı: işlemeli örtülerle donatılmış sedir, odanın ortasında derin bir kuyu gibi duran keçi kılından yörük halısı ve olduğu yerde uyuyakalmış ahşap çerçeveli ayna…
Aynaya yansıyan görüntüsü bile yabancıydı. Gözleri, kaşları ve kirpikleri duvarı andıran suratında bir tablo gibi asılı durmaktan sıkılmış; yeni bir yüz arar gibiydi. Saçları, tazeliğini yitirmiş ve güneşin altında kurumaya yüz tutmuş bir mısır püskülüydü sanki.”
Kısaca ONUR UBAY:
1985’te Niğde’nin Bor ilçesinde doğdu. İlk şiiri 2006’da Ünlem Sanat dergisinde yayımlandı. Mavi Liman, Kıyı, Eliz Edebiyat dergileri ve çeşitli fanzinlerde şiirleriyle yer aldı. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olan Ubay, memleketi Adana’da serbest avukat olarak mesleğine devam ediyor.
Kitapları:
- Ayna Meclisi (1. baskı: Ses ve İz Yayınları, 2018, şiir)
(2. baskı: KDY, 2021)
- Kozaların Uykusu (Klaros Yayınları, 2020, roman)