Yazar Cemil Okyay’ın yeni kitabı “Şiiri Eleştiriyle Karşılamak” okuruyla buluştu. Yazarın edebiyat eleştirisi inceleme metinlerinden oluşan kitabın tanıtım bülteninde şu ifadeler yer aldı.
Bizde edebiyat eleştirisi, büyük ölçüde bizzat yazarların çabalarıyla ilerledi; bugün de durum değişmiş değil. Bu alanda akademiden gelen katkı sınırlıdır, inceleme/çözümleme ekseninde kalır. Şiir eleştirisindeki gelişim ise çok daha yavaştır; Batı’da kurumsal bir yapı halinde ve disiplinler arası yoklamalarla yerleşen eleştirel söylem, özellikle şiir konusunda güçlü kuramsal dayanaklara sahiptir. Bütün bu eleştirel sürecin gerisinde, elbette modern resim dolayında ortaya çıkan ilişkilerin, alımlayıcıya dönük bir ihtiyacın yattığını biliyoruz. Bugün ise Batı’da eleştirel metinler,söylem ve içerik olarak bir edebiyat türü niteliğindedir.
Modern şiirdeki dramatik söylemsel kırılma, okur açısından eleştiriyi zaten bir zorunluluk düzeyine taşımıştır. Şiirin gereksindiği disiplinlerden ( psikanaliz, antropoloji, sosyoloji, tarih, siyaset, mitoloji, felsefe vb.) haberli bir eleştirel donanım, alımlama estetiğinde poetik/semantik idrak bakımından şiir okuru için el feneridir. Günümüz Türk şiiri tema, konu ve dilsel tasarruf bakımından çok yönlüdür; âdeta bir delta görünümündedir. Buysa şiir eleştirisi için hem bir imkân, hem bir güçlük demektir. Belki de bu gerilim nedeniyle, sınırlı da olsa güçlü bir eleştiri damarı oluşmaktadır.Henüz olgun bir kurumsal düzeye ulaşılmasa da,tekil imzalar düzeyinde parlak metinler okuyoruz.
Cemil Okyay da, son dönem şiir eleştirisi konusunda dikkat çeken çalışmalarıyla biliniyor. Özellikle günümüz Türk şiirinde farklı şiirsellere sahip şairler üzerine, derinlikli okumalarla ve disiplinler arası örgülerle ilerleyen metinler yayımlıyor. Bunların topluca okunması, şiir ortamındaki eleştirel donanımın anlamlı bir bütünlüğe taşınmasına, teoriyle sınanmış kurumsal bir yapıya kavuşmasına ve özellikle akademik düzeyde belirgin gecikmenin telâfisine büyük katkısı olacaktır. Cemil Okyay’ın kitap bütünlüğündeki bu çalışması, günümüz Türk şiiri için bir kerteriz olmanın yanında, doğrudan şairler ve okurlar için de , “metnin ve okurun niyeti” ötesinde, “ eleştirinin niyeti” düzeyinde kıymetli yazılar içermektedir.
Cemil Okyay Hakkında:
“Cemil Okyay, daha çok enine boyuna geniş, uzun ve derinlikli eleştirel denemeler yazıyor. Kullandığı sözcükler ve yaptığı değerlendirmeler yazarın (yapıt sahibinin) kendisi ile bir tür yüzleşmesini de sağlıyor. Daha çok şiir yapıtları üzerine yazdığı için, bir tür gerilim metaforu (dilin düş evreni) yaratma özelliği de var yazılarında. Bu tür yazılarıyla eleştirmenlik yeteneğini de ortaya koyuyor, ama bunu daha çok irdelemelerle değil de saptamalarla yapıyor ki, bu da ona bir tür edebiyat incelemecisi özelliği kazandırıyor. Günümüz ortamında şiirin pek de önemsenip ciddiye alınmadığı düşünülürse Okyay önemli bir yazarlık, eleştirmenlik, edebiyat adamlığı görevi yapıyor.” Hüseyin Atabaş
“Cemil Okyay, dizeleri, şiirleri, imgeleri önceleyerek okura yeni şiir, imge, şair kapıları açıyor, şiire, şâire saygılı yaklaşımın ürünleri… Şairlerin ellerinden su içiriyor denemelerine. Şiir kitabını avlulardan, dar alanlardan geniş meydanlara taşıyor.” Gültekin Emre
“Cemil Okyay’ın edebiyatın en nankör alanında usul usul, adeta sesini kuyulara salarcasına ürün veren bir yazar. Yazdıklarının en belirgin özelliği, kanılarını, önyargılardan uzak, nesnelim diye afur tafur etmeden okurun önüne koyması. Bunları “kesinleşmiş hüküm” gibi değil de, birer seçenek olarak alçak gönüllülükle sunması. Bu da onun yazdıklarını ve görüşlerini daha değerli kılıyor. Onun için de, okura kılavuzluğu hak ediyor.” Hüseyin Yurttaş
“Cemil Okyay söze davet ettiği şiir bütünlüğüyle kendi arasında bir üslûp kuruyor. Doğası gereği konuşma dilinden kaçan ve bulanık, perdeli bir alanı sahiplenen şiiri, dönüp yeniden okuyacağımız bir zemine taşıyor. Söz konusu ettiği şairle, şiir toplamıyla giriştiği muhasebeyi mitolojik unsurlara kutsal metinlere, ıssız bozkırlara, modern anlatılara götürmekte gecikmiyor; böylece, düşündüğünü orta yerde bırakmayan, temellendirmeye yönelen, çağrışımlara açık bir okuma atlası da açmış oluyor önümüze.” Şeref Bilsel