Belgesel film ‘Kim Mihri’nin özelinde ‘Mihri: Modern Zamanların Göçebe Ressamı’ sergisi, SALT Galata’da sanatseverlerin ziyaretine açıldı. Hayatının büyük bir kısmını yurt dışında geçirmesinden ötürü Türkiye sanat tarihi yazımında arka planda kalan Ressam Mihri Hanım’a dair araştırmaların kısıtlılığı,‘Kim Mihri’ belgeseli ve sergisinin doğuşuna zemin hazırlamış. Belgesel film ve sergi sayesinde ilk kadın ressamlarından Mihri Hanım’ın geniş kitlelere tanıtılması amaçlanıyor.
Program herkesin katılımına açık. ‘Mihri: Modern Zamanların Göçebe Ressamı’, 9 Haziran’a kadar SALT Galata’da görülebilir. Kim Mihri’, bu yıl içerisinde tamamlanması planlanan uzun metrajlı belgesel film.
Atatürk’ün portresini yapan ilk yerli ressam
Abhaz olan Mihri Rasim Müşfik Açba (1886–1954), Türkiye’nin ilk kadın ressamlarındandır. Mihri Müşfik Hanım, Türkiye’de çağdaş resim çalışmalarını ilk başlatan kadın ressamdır. Özellikle portreleriyle bilinir. Portresini yaptığı tanınmış kişiler arasında Mustafa Kemal Atatürk ve Papa XV. Benedict de vardır.
Mihri, babasının II. Abdülhamid’in Sağlık Bakanı, halasının da Sultan’ın eşlerinden biri olması nedeniyle ayrıcalıklı bir çevrede büyür. Saray ressamı Zonaro’dan resim dersleri alır.1900’lü yılların başında İstanbul’dan ayrılıp Roma’ya ve daha sonra Paris’e gider. Oralardaki atölyelere devam edip portre ressamı olarak parasını kazanır. İlk evliliğini Müşfik Bey (İnegöllü) ile yapar.
İstanbul’a dönünce Osmanlı Devleti tarafından üniversite seviyesindeki İnas Sanayi-i Nefise Mektebi’nin (Kızlar İçin Güzel Sanatlar Okulu) 1914’te kurulmasına önayak olur. Avrupa’da bile pek çok ülkede henüz kadınlar devlet akademilerine öğrenci olarak resmen kabul edilmezken Mihri, İstanbul’daki bu okulun ilk kadın yöneticisi ve öğretmenidir. Kız öğrencilere ilk defa şehrin sokaklarında, açıkhavada resim yaptıran; kız öğrencilerin çıplak modelle çalışmasını sağlayan; kadın ressamları ilk kez toplu bir sergi açmaya teşvik eden kişi hep odur. Yakın dostu Tevfik Fikret’in ölümünün hemen ardından yüzünün maskını alması da bu ülke için ilktir. İstanbul’da Bomonti’deki evini atölye ve sergi mekanı olarak kullanan da Mihri’dir. Ayrıca Atatürk’ün portresini yapan ilk yerli ressamdır. Bir Papa’nın (Papa XV. Benedict) resmini yapan ilk Müslüman ve kadın ressam olarak da Mihri’nin adı geçer.
Mihri 1920’li yıllarda Roma’ya, oradan da New York’a taşınır. 1928’de New York’taki Maziroff Galeri’de resimleri sergilenir. 1954 yılında ABD’de hayata gözlerini yumar.
Bilgi: www.murekkephaber.com, www.kimmihri.com
Haber: Çağla Göksel Çakır