UNESCO’ya bağlı uluslararası şiir organizasyonları içinde yer alan, “FeminİSTANBUL Kadın Şiiri Festivali” bu yıl 8. kez, 21-23 Kasım 2025’te, Kartal Belediyesi’nin desteğiyle düzenlenecek. “Gazze katliamından sonra medeniyetten ve insanlıktan söz edilebilir mi?” manifestosuyla yola çıkan FeminİSTANBUL, kadınlığın sorunlarına dair evrensel bir fikir, sanat ve diyalog platformu olma hedefini sürdürüyor.
Uluslararası FeminİSTANBUL Kadın Şiiri Festivali, 21-23 Kasım tarihleri arasında 8. kez düzenlenecek. Ana temasını kadın, kadın sorunları, kadın kimliği, kadın personası, yani kadına dair her türlü durum ve hal olarak tanımlayan koordinatörler, festivali cinsiyetçi ya da salt feminist bir festival olmamakla birlikte Türkiye’de bir ilk olarak görüyorlar. Kadın temalı şiirleriyle, kadın, erkek, LGBTIQA+ her dilden, cinsten, dinden, ırktan ve milletten şair bu etkinliğe katılıyor.
Dünya Şairleri Uluslararası FeminİSTANBUL Kadın Şiiri Festivali’ne Geliyor
Bu yıl festivalin organizasyon komitesinde Hilal Karahan, Dilruba Nuray Erenler ve Ayça Erdura var. Danışma kurulunda Zeynep Altıok Akatlı, W. B. Bayrıl, Haşim Hüsrevşahi; teknik yardım ekibinde Hatice Kumalar, İsmail Cem Doğru, Kenan Bıyıklı ve Duru Beyhan yer alıyor. Festival, dünyanın her yerinden gelen şairleri ağırlamaya devam ediyor: Çin, Avustralya, Yeni Zelanda, Vietnam, Rusya, ABD, Peru, Küba, Şili, Bolivya, İran, tüm Arap ülkeleri, tüm Avrupa ülkeleri, Malezya, Hindistan, … gibi ülkelerden gelen şairler, kendi ülkelerindeki kadınların sorunlarını şiirlerle dile getiriyor; birlikte çözüm üretmeye çalışıyor ve ulusal kıyafetleri içinde, kendi dillerinde şiirler okuyorlar.
Gazze Katliamından Sonra Medeniyetten ve İnsanlıktan Söz Edilebilir mi?
Bu yılın manifestosunu festival direktörü Op. Dr. Hilal Karahan şöyle açıklıyor: “Theodor Adorno’nun, 1949 yılında öne sürdüğü, ünlü “Auschwitz’den sonra şiir yazmak barbarlıktır” yargısına istinaden soruyoruz: Gazze katliamından sonra medeniyetten ve insanlıktan söz edilebilir mi? Bütün dünyanın gözü önünde gerçekleşen bir katliamda, açlıktan ölen bebekler, zevk için kurşunlanan ya da canlı canlı yakılan çocuklar, ekmek sırasında bekleyenlere atılan bombalar, füzeyle patlatılan hastaneler ve her koşulda kahrolan analar oldukça, çağın “medeniyet” ve “insanlık” kavramları anlamını yitirmiştir. Ukrayna ve Rusya arasında çıkan savaşı ekranlarımızda bir hologram gibi izlerken şimdi Filistin, Yemen, Lübnan, İran, Suriye ateş çemberinde. Dünya bir cadı kazanında kaynarken ders kitaplarında öğretilen o medeniyet ve insanlık nerede? Uluslararası FeminİSTANBUL Kadın Şiiri Festivali bu yıl 8. kez kutlanacak. Geçen yıl ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik kriz nedeniyle bir yıl ertelendi. Geçen yıldan bu yana kadına yönelik fiziksel-psikolojik şiddet, kadın ve çocuk cinayetleri, ekonomik krizle birlikte işten çıkartılan kadınlar, hamile kaldığı için mobinge uğrayanlar, coğrafyamızı saran savaş çığlıklarıyla birlikte katlanarak arttı. 2016’dan beri dünyanın dört bir yanından festivalimize katılan şairlerle birlikte kadın sorunlarını merkez alan toplantılar ve şiir okumaları düzenliyoruz. Her yıl sorunlar daha da artıyor; gündemimize yeni başlıklar ekleniyor: Küresel ısınma, ekonomik kriz, bitcoin, e-ticaret, iklim anlaşması, karbon ayak izi, GDO’lu besinler, yapay et, yapay zeka, sanal gerçeklik, dijital bağımlılık, iki kutuplu dünya, küresel üst akıl, zihin kontrolü, metaverse, transhumanizm, … İnsan hiç bu gün olduğu kadar insanlıktan uzaklaşmamış; medeniyete güvenini bu denli yitirmemişti! Oysa biz şairler, en çok kadınlarla masum çocuklara zarar veren bu savaş, kaos ve zulme karşı sesimizi birleştiriyoruz; hem varlığımız hem de şiirlerimizle “yeter!” diyoruz. Şiir hayatı iyileştirir; insana umut verir. İşte bu anlamda FeminİSTANBUL, kız kardeşliğin sesini duyuran, kadın olmayı kutlayan ve kucaklayan tek şiir festivalidir.”
FeminİSTANBUL Açılış Seremonisi Kartal Soğanlık Kültür Merkezi’nde yapılacak
21 Kasım 2025, cuma akşamı saat 18.00-22.00 arasında gerçekleşecek festival açılış seremonisinde şairler kendi dillerinde şiirler okuyacak. Bu yıl FeminİSTANBUL Onur Ödülü Betül Mardin’e verilecek. Malik Enes Gümüşlü’nün yönettiği “Rüzgarın Taşıdığı” isimli şiir tiyatrosu sahnelenecek. Program Prof. Dr. Serdar Epözdemir ve Özge Orhan’ın müzik dinletisi ile bitecek. Gecenin moderatörleri Op. Dr. Hilal Karahan ve Ayça Erdura.
2025 FeminİSTANBUL Onur Ödülü Betül Mardin’e Verilecek!
Uluslararası FeminİSTANBUL Onur Ödülü, bu yıl, 1927 doğumlu, bir dünya savaşı ve üç ihtilal gören cumhuriyetimizin o aydınlık yüzüne, bir asırlık ayaklı tarihe, çalışan bir kadının “ahtapot kollarına”, Türkiye’de halkla ilişkiler denilince akla ilk gelen isim olan, Betül Mardin’e verilecek.
Dünya Şairleri Yeditepe Üniversitesi’nde Buluşacak
Uluslararası FeminİSTANBUL Kadın Şiiri Festivali’nin ikinci gününde dünya şairleri Yeditepe Üniversitesi’nde buluşup kendi dillerinde şiirler okuyacak. Şiirlerin ardından “Türk ve İran Şiirinde Kadın Hareketi” isimli söyleşi olacak, konuşmacılar Prof. Dr. Haşim Hüsrevşahi, Arife Kalender, Bircan Çelik; moderatör Op. Dr. Hilal Karahan. Şiirlere Mehmet & Gülsüm Karaman Müzik Grubu söz ve vokalle eşlik edecek. Program Grup Bossaphorus Caz Konseri ile bitecek. Günün moderatörleri Dilruba Nuray Erenler ve Ayça Erdura.
2025 FeminİSTANBUL Şairleri
Festivalin misafir şairleri: Aida Amidi (İran) • Androulla Shati (Kıbrıs) • Balázs Szőllőssy (Macaristan) • Christine Chen (Çin-Yeni Zelanda) • Ekaterine Mekerishvili (Gürcistan) • Hayat Shami (Azerbaycan) • Majida Dagher (Lübnan) • Roya Yaghoobi (İran) • Sabrina De Canio (İtalya) • Thi Nhu Mai Vo (Vietnam-Avustralya) • Uranüs Musamem (Afganistan)
Festivalin ev sahibi şairleri: Ali Günvar • Aliye Özlü • Arife Kalender • Ayça Erdura • Aydan Yalçın • Bircan Çelik • Burcu Türker • Burhanettin Kaya • Dilek Ermiş • Dilek İşcen Akışık • Dilruba Nuray Erenler • Elif Burcu Özkan • Ertuğrul Özüaydın • Ezgi Güneş • Figen Tan • Haşim Hüsrevşahi • Hilal Karahan • Hüseyin Alemdar • İkbal Kaynar • İsmail Cem Doğru • Kemal Aslan • Koray Feyiz • Malik Enes Gümüşlü • Mehmet Ata Yiğiz • Mualla Alpaydın • Muhsine Arda • Mustafa Köz • Niyazi Yaşar • Nuray Gök Aksamaz • Olcay Kasımoğlu • Oya Gündüz Aksu • Oya Uysal • Roj Yiğit • Seçil Hidayet • Serap Aslı Araklı • Sezai Sarıoğlu • Süreyya Akçay • Şaban Akbaba • Şükran Aydın • Volkan Hacıoğlu • Zeki Tombak
Uluslararası FeminİSTANBUL Kadın Şiiri Antolojisi
Kartal Belediyesi’nin desteğiyle hazırlanan ve editörlüğünü Op. Dr. Hilal Karahan’ın yaptığı 2024-2025 Uluslararası FeminİSTANBUL Kadın Şiiri Antolojisi, konusu kadın olan, kadın sorunlarına şiirle dikkat çekmeyi hedefleyen bir şiir antolojisi serisinin 6. kitabıdır. Türkiye’den ve dünyadan 94 şairin katıldığı antoloji 208 sayfa. Bu yıl çevirileri Op. Dr. Hilal Karahan, Ayten Mutlu, Haşim Hüsrevşahi, Mehmet Hakkı Suçin, Muhsine Arda, Eşref Yılmaz, Kadriye Cesur, Mesut Şenol yaptı. Festivalin ilk kez düzenlendiği 2016’dan beri tamamen gönüllülük esasına dayanarak büyük emeklerle hazırlanan bu antoloji serisi önümüzdeki yıllarda da devam edecek.
FeminİSTANBUL’da Yıllar, Temalar ve Manifestolar
2016: Anadiline Karşı Kadın Dili
2017: Tuzun Sınırları – Mülteci Sorunları
2018: Birlikte Çeşitlilik
2019: Şiir Şiddeti Yener
2020: Pandemi nedeniyle yapılamadı…
2021: Küresel Bir İnsanlığın Şafağında
2022: Küresel Krize Karşı Küresel Şiir
2023: Cumhuriyetin İlk Yüzyılında Kadın ve Şiir
2024: Ekonomik kriz nedeniyle yapılamadı…
2025: Gazze Katliamından Sonra Medeniyetten ve İnsanlıktan Söz Edilebilir mi?
FeminİSTANBUL Onur Ödülleri
2016: Ayten Mutlu
2017: Fatima Nazzal (Filistin)
2018: Zeynep Altıok Akatlı
2019: Canan Kaftancıoğlu
2020: Pandemi nedeniyle verilemedi…
2021: Arzu Çerkezoğlu
2022: Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater ve Mine Özerden
2023: İoanna Kuçuradi, Şeyma Alakuş
2024: Ekonomik kriz nedeniyle verilemedi…
2025: Betül Mardin
FeminİSTANBUL Sponsorları
Resmi sponsor: Kartal Belediyesi
WFP (World Festival of Poetry – Dünya Şiir Festivali – UNESCO’ya bağlıdır)
WPM (World Poetry Movement – Dünya Şiir Hareketi)
BRICS Yazarlar Birliği (BRICS Writers Association)
Uluslararası FeminİSTANBUL Kadın Şiiri Festivali Direktörü Op. Dr. Hilal KARAHAN Kimdir?
Türk şair, yazar, çevirmen, anne, tıp doktoru, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı. 2000’lerden beri yazıp yayınlıyor. 7 şiir, yirmiden fazla deneme-inceleme, derleme, çeviri ve yabancı ülkelerde basılmış seçme şiir kitabı var. Uluslararası kabul gören prestijli şiir festivalleri, kongre ve seminerlerde Türkiye’yi temsil eden, bildiri sunan, eserleriyle çok dilli antolojilerde yer alan bir doktor-şair.
Şiir kitapları Yaşar Nabi Nayır, Cemal Süreya, M. Sunullah Arısoy, İsmet Kemal Karadayı şiir yarışması jürilerinde kıymet gördü. Uluslararası şiir ödülleri şunlardır: UNESCO’ya bağlı Dünya Barış Enstitüsü’nden (WIP) “World Icon of Peace” ödülü (2017), İtalya Verbumlandi-art “Citta del Galateo” Uluslararası Şiir Ödülleri’nde, İngilizce şiir dalında birincilik (2017), Çin Uluslararası Şiir Çevirisi ve Araştırma Enstitüsü Ödülü (2017), Kazakistan Yazarlar Birliği’nin verdiği “Pride of the Globe” Uluslararası Kültür Ödülü (2017), Özbekistan Yazarlar Birliği Semerkant Edebiyat Ödülü (2017), İtalya’da düzenlenen V. “Nuovi Occhi sul Mugello” Uluslararası Şiir Ödülü (2017), XXIV. “Paestum Poseidonia” Uluslararası Şiir Ödülü’nde yabancı şiir dalında birincilik (2018), Roma’da, Angoli Della Notte kitabıyla IV. Verbumlandi art “La Voce dei Poeti” çeviri dalında en iyi kitap ödülü (2019), VI. Verbumlandi-art “Citta del Galateo” Uluslararası Şiir Ödülü (2021), XXIX. “Paestum Poseidonia” Uluslararası Şiir Ödülü’nde yabancı şiir dalında birincilik (2024).
Türkiye PEN, TYS ve Dil Derneği üyesi. Dünya Şiir Festivali (WFP) organizasyonunda kıtalararası direktör. Dünya Şiir Hareketi (WPM) ve BRICS Yazarlar Birliği Türkiye üyesi. Dünya Barış Enstitüsü (WIP) Türkiye elçisi. Uluslararası Diplomasi ve Adalet Konsülü (ICDJ) Türkiye temsilcisi. Bir kadın doğum uzmanı olarak şiiri ve kadını birleştirdiği Uluslararası FeminİSTANBUL Kadın Şiiri Festivali’ni 2016’dan beri düzenliyor, festival antolojisini hazırlıyor. İstanbul Üniversitesi Felsefe bölümünü yeni bitirdi (2025); dil felsefesi üzerine yüksek lisansa hazırlanıyor.
